سلفژ (به فرانسوی: Solfège) در موسیقی، تکنیکی آموزشی برای آموزش نواک و آواز خوانی است که در آن هر نت میزان با سیلاب خاصی که سیلاب سلفژ ( یا سلافا سیلاب) نامیده می‌شود، خوانده می‌شوند. هفت سیلاب که عملاً استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:دو، ر، می، فا، سل، لا، سی (یا تی). برای سلفژ تعاریف متعددی بیان می‌شود. سلفژ را می توان خواندن یک سری نت ها به صورت پی در پی و پشت سر هم و با رعایت قوانین نت ها و سکوت ها معرفی کرد. پایه ی یادگیری سلفژ دانستن ارزش زمانی هر نت است و در کنار این باید ارزش زمانی هر سکوت را نیز بدانیم.
علم سلفژ در موسیقی
به طور خلاصه؛ خواندن و نوشتن نتهای موسیقی را که اغلب با آموزش تئوریک همراه است « سلفژ » می گوییم. ۳ رکن اساسی را می توان در آن تفکیک نمود که عبارتند از: خواندن ( نت خوانی ) نوشتن ( دیکته موسیقی) تئوری موسیقی که مفهوم سلفژ را می توان به مورد اول نزدیکتر دانست. سلفژ از دروس مهم و همیشگی هنرستان ها، دانشگاه ها و کنسرواتورهای موسیقی دنیا می باشد و تمام نوازندگان، خوانندگان، آهنگسازان، تنظیم کنندگان موسیقی و رهبران ارکستر و تمام فعالان عرصه موسیقی باید تسلط کامل بر روی این درس داشته باشند.
در سلفژ سه مبحث به طور متناوب و جداگانه آموزش داده می شوند:
- صدا خوانی (به ایتالیایی: CANTATI) (کانتاتی)
- وزن خوانی (به ایتالیایی: PARLATI) (پارلاتی)
- دیکته موسیقی (به انگلیسی: MUSIC DICTATION)
۱- کانتاتی CANTATI : کانتاتی به معنی خواندن صدا و فرکانس نت ها به شکل صحیح و دقیق است. دراین درس هنرجو این توانایی را پیدا مکند که صدای هر نت دقیقاً آن گونه که هست بخواند.یعنی به طوری که اگر نت دو به همراه پیانو خوانده شود، صدایی که از حنجره فرد خارج می شوددقیقا با پیانو یکسان است. در نهایت هنرجو در این درس توانایی خواندن انواع نت را به طور دقیق و در گام های مختلف پیدا میکند.
۲- پارلاتی PARLATI (وزن خوانی): جهان را ریتم به نظم کشیده و موسیقی بدون ریتم حکم نقاشی بدون قلم و رنگ رو دارد.از این رو مطالعه ی انواع وزن ها و الگوهایی ریتمی برای هر علاقه‌مند به موسیقی بسیار مهم و ضروری می باشد. وزن خوانی(پارلاتی) در واقع همان خواندن کشش نت هاست .
۳-دیکته موسیقی MUSIC DICTATION: در دیکته، دیکته ریتم و دیکته صدا به طور متناوب کار می شود و هنر جو با ممارست و تمرین فراوان توانایی نوشتن نت موسیقی که می شنود را پیدا می کند.
سیلاب و سلفژ چه رابطه ای با هم دارند و مرجع برای یادگیری هر کدام چیست؟ تشکر