نصرالله زرین‌پنجه (۱۲۸۵، تهران[۱] – ۲۵ آذر ۱۳۶۰[۲])، نوازندهٔ سرشناس تار و آهنگ‌ساز بود. او همچنین در نواختن سه‌تار، بربط و ترومپت مهارت داشت.
زندگی
در سال ۱۲۸۵ در تهران به دنیا آمد. در ۱۳ سالگی نزد ربیع خان برادر درویش‌خان به نواختن تار مشغول شد و سپس به خدمت موزیک نظام درآمد. روزی تار می‌زد که حسین هنگ‌آفرین صدای سازش را شنید و ذوق او را پسندید و به شاگردی خود پذیرفت. بعدها از خدمت موزیک نظام استعفا داد و فرصتی یافت تا هنر خویش را تکمیل کند. مدتی نزد مرتضی نی‌داوود و یحیی زرپنجه و علی‌اکبر شهنازی تعلیم گرفت تا این که با موسی معروفی آشنا شد و ردیفی را که او روایت کرده بود، نواخت. نصرالله زرین پنجه در سال ۱۳۱۳ از موسیقی دلسرد شد و تار را کنار گذاشت و عهده‌دار سمت‌هایی در وزارت دارایی شد.[۳] در سال ۱۳۲۰ که علی نقی وزیری به هنرستان موسیقی بازگشت، دوباره نزد حسین سنجری به آموختن تار مشغول شد و در اثر تشویق روح‌الله خالقی از وزارت دارایی به وزارت فرهنگ منتقل شد. وی ضمن تدریس در هنرستان موسیقی ملی در تدوین کتاب‌های مقدماتی تار و سه تار نقش ارزنده‌ای ایفا کرد. زرین‌پنجه سال‌ها با رادیو همکاری داشت و رهبر ارکستر سازهای ایرانی رادیو بود و آهنگ‌های بسیاری ساخت که اجرا شد. در برنامه‌های ساز و سخن که به ابتکار روح‌الله خالقی تدوین می‌شد نیز همکاری داشت. تمرین‌های که ساحته برای هنرجویان بسیار مفید است. این تمرین‌ها شامل ابوعطا، بیات ترک، چهارگاه و بیات اصفهان است که در کتاب سوم تار و سه‌تار هنرستان به کوشش حسین علیزاده به چاپ رسیده‌اند.
وی حدود ۵۰ آهنگ ساخته[۳] و آموزگار موسیقی در مرکز حفظ و اشاعهٔ موسیقی ایران بود.
- «نصرالله زرین‌پنجه». وب‌گاه آفتاب، ۲۲ شهریور ۱۳۸۵. بازبینی‌شده در شهریور ۱۳۹۰.
- «نصرالله زرین‌پنجه». وب‌گاه شورانگیز. بازبینی‌شده در شهریور ۱۳۹۰.
- «نصرالله زرین‌پنجه». وب‌گاه موسیقی ملی ایران، ۲۸ دی ۱۳۸۹. بازبینی‌شده در شهریور ۱۳۹۰.
منابع
برنامه رادیویی یادی از هنرمندان به کوشش روح الله خالقی
جزوه تخصصی تار و سه تار هم ساز، اسفند ۱۳۷۵ موسسه فرهنگی هنری ماهور
